Zmiany w naliczaniu składki zdrowotnej przedsiębiorców

Osoby prowadzące pozarolniczą działalność, opłacające podatek według skali podatkowej, liniowy lub IP BOX, w trakcie roku będą opłacały składkę zdrowotną od dochodu ustalanego narastająco jako różnica między przychodem a kosztami uzyskania przychodów, pomniejszonego o kwotę opłaconych w danym roku składek społecznych, o ile nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Tak ustalony dochód będzie pomniejszany o sumę dochodów ustalonych za poprzednie miesiące oraz o różnicę między sumą składek społecznych, zapłaconych od początku roku, a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach. Miesięczna podstawa wymiaru składki zdrowotnej nie będzie mogła być niższa niż minimalne wynagrodzenie obowiązujące 1 stycznia danego roku. Dla tych osób zostanie wprowadzony rok składkowy obowiązujący od 1 lutego danego roku do 31 stycznia następnego roku.

Z kolei osoby prowadzące pozarolniczą działalność, opłacające podatek w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, będą opłacały składkę zdrowotną od miesięcznej podstawy, którą będzie stanowiła kwota odpowiadająca:

• 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku – jeśli firmowe przychody osiągnięte od początku roku kalendarzowego nie przekroczą 60.000 zł,
• kwocie ww. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, jeżeli firmowe przychody osiągnięte od początku roku kalendarzowego przekroczą 60.000 zł, ale nie będą wyższe niż 300.000 zł,
• 180% ww. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, gdy firmowe przychody osiągnięte od początku roku kalendarzowego będą wyższe niż 300.000 zł.

Po zakończeniu roku nastąpi roczne rozliczenie składki zdrowotnej. Jeśli suma wpłaconych za poszczególne miesiące roku kalendarzowego składek na ubezpieczenie zdrowotne będzie wyższa od rocznej składki na to ubezpieczenie ustalonej od rocznej podstawy, przedsiębiorcy będzie przysługiwał zwrot nadpłaconej składki.

Natomiast osoby prowadzące pozarolniczą działalność, opłacające podatek dochodowy w formie karty podatkowej, będą opłacały składkę zdrowotną od kwoty minimalnej płacy obowiązującej w dniu 1 stycznia danego roku (w 2022 r. – 3.010 zł).

Pozostałe osoby prowadzące działalność oraz osoby współpracujące z przedsiębiorcami będą opłacały składkę zdrowotną od kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku (obecnie 75% tego wynagrodzenia).

Zasadniczo wysokość składki zdrowotnej nie zmieni się i nadal będzie ona wynosiła 9% podstawy wymiaru. Zostanie jednak wprowadzony wyjątek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, które opłacają podatek liniowy – w ich przypadku składka zdrowotna będzie wynosiła 4,9%, jednak nie mniej niż kwota odpowiadająca 9%:

• minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia roku składkowego – w przypadku składki obliczanej od miesięcznej podstawy wymiaru lub
• iloczynu liczby miesięcy w roku składkowym i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu tego roku składkowego – w razie składki obliczanej od rocznej podstawy wymiaru.

Ponadto Polski Ład uniemożliwi odliczanie składki zdrowotnej od podatku, zmieni termin rozliczania składek ZUS dla niektórych płatników (do 15. dnia – dla płatników składek posiadających osobowość prawną oraz do 20. dnia następnego miesiąca – dla pozostałych płatników składek; zmianie nie ulegnie termin przewidziany dla „budżetówki”), obejmie składką zdrowotną wynagrodzenia osób pełniących swą funkcję na podstawie aktu powołania (np. członków zarządu).